Warmińsko-mazurskie wstrzymuje zbiór ślimaka winniczka z powodu spadku populacji
Ślimak winniczek znika z krajobrazu Warmii i Mazur. Czy mieszkańcy powinni się niepokoić? Regionalne decyzje o wstrzymaniu zbiorów budzą emocje i stawiają pytania o przyszłość tego gatunku.

Giżycko i okolice – co dzieje się z populacją ślimaka winniczka?

W ostatnich latach obserwujemy coraz większe problemy z utrzymaniem populacji ślimaka winniczka na terenie województwa warmińsko-mazurskiego, a zwłaszcza w powiecie giżyckim. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie podjął decyzję o całkowitym zawieszeniu pozyskiwania tych mięczaków na rok 2025. To kontynuacja działań rozpoczętych już w 2024 roku, które mają na celu ochronę gatunku przed dalszym spadkiem liczebności.

Ślimak winniczek, choć objęty częściową ochroną, był do tej pory legalnie zbierany tylko przez krótki okres – od 20 kwietnia do 31 maja, i to wyłącznie osobniki o muszli większej niż 30 mm. Jednak malejąca liczba stanowisk oraz coraz rzadsze występowanie dużych osobników zmusiły władze do radykalnych kroków.

Warmia i Mazury tracą naturalne siedliska ślimaka – co za tym stoi?

Badania prowadzone systematycznie od 2014 roku pokazują, że ślimak winniczek znika z kolejnych miejsc, które jeszcze niedawno były dla niego naturalnym środowiskiem. Łąki, pobocza dróg czy zakrzaczenia – te obszary ulegają trwałym zmianom wskutek działalności człowieka. Przekształcenia terenów sprawiają, że warunki bytowe dla mięczaka pogarszają się lub całkowicie znikają.

Efektem jest nie tylko mniejsza liczba stanowisk, ale także spadek zagęszczenia osobników oraz niemal całkowity brak dużych ślimaków o średnicy muszli powyżej 37 mm. To właśnie takie okazy są najbardziej pożądane przez zbieraczy i przetwórców.

Warto podkreślić, że zainteresowanie zbiorami również systematycznie maleje. W 2023 roku wydano jedynie 21 zezwoleń na pozyskanie winniczków, podczas gdy jeszcze kilka lat temu było ich nawet ponad 90. Rzeczywista ilość zebranego surowca była znacznie niższa od dopuszczalnej – niespełna 39 ton przy limicie 73 ton.

Co dalej z ochroną ślimaka winniczka na Warmii i Mazurach?

Na rok 2025 zaplanowano kolejne szczegółowe badania dotyczące rozmieszczenia i kondycji populacji ślimaka w województwie warmińsko-mazurskim. Wyniki tych analiz będą kluczowe dla podjęcia decyzji o ewentualnym wznowieniu zbiorów w kolejnych latach.

Ochrona tego gatunku staje się coraz ważniejsza nie tylko ze względu na jego rolę ekologiczną, ale także lokalne tradycje związane z jego pozyskiwaniem i przetwarzaniem. Mieszkańcy regionu mogą więc spodziewać się dalszych działań mających na celu ratowanie cennego elementu przyrody Warmii i Mazur.


Opierając się na: Powiat Giżycko